خلأ «دادستان اداری» زمینه نقض حق‌های بسیاری را فراهم کرده است
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۷۸۸۷۷
یک کارشناس مسائل حقوقی با اشاره به طرح «اصلاح قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری» و با بیان اینکه خلاء وجود دادستان تخصصی اداری، زمینه نقض حق‌های بسیاری را فراهم کرده است گفت: فقدان تخصص در این مجال عرصه‌ای فراخ برای ضایع کردن حق و عدول از موازین حکومت قانون فراهم کرده است
محمدصالح نقره‌کار در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، با استقبال از تصویب کلیات طرح «اصلاح قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری» در مجلس مفاد این طرح را زمینه‌ساز ارتقای دادرسی منصفانه اداری و موجب اصلاح و توسعه نظام حقوقی در عرصه دادخواهی اداری و نظارت قضایی بر اعمال و تصمیمات در این عرصه دانست و گفت: برخورداری از دادرسی اداری اثربخش، فعالانه و چابک ابزاری است که اداره جامعه را ممکن می‌کند تا با نظارت‌پذیری اعمال قوای مقننه و مجریه به ارتقای سیستمی پرداخته و به نوعی سامانه نظارت قضایی را در سیاست‌گذاری عمومی مشارکت داده و خط‌مشی حکمرانی را به سمت کارآمدی، اثربخشی و فسادستیزی سوق دهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این کارشناس مسائل حقوقی به خلا احیای حقوق عامه در برابر مقامات اداری و عمومی اشاره کرد و گفت: حمایت از حقوق شهروندی در برابر مقامات اداری موجب تضمین و استحکام ساختار نظام اداری خوب و تحقق‌پذیری حق اداره مطلوب شده و ضمن آیین‌مند کردن رسیدگی‌های اداری، مساله تضمین حق‌ها و ضمانت اجرای حقوق شهروندی را مورد شناسایی قرار میدهد. لذا این قانون می‌تواند در حوزه اعمال «صلاحیت اختیاری» مزیت‌های پیشینی قابل توجهی را برای مرجع اداری و عمومی فراهم کند تا در تیررس دادستان اداری بتوانند اعمال خود را با موازین حقوق شهروندی منطبق کنند.
وی افزود: قانون دیوان عدالت اداری باید به دلالت حکمرانی خوب پرداخته و زمینه سو استفاده از قدرت و حکمرانی بد و مسئولیت‌ناپذیری اداری را به حداقل رساند. اداره بی‌فساد بدون نظارت قضایی اثربخش محال است و این طرح باید لوازم پیشینی و کنترلی و نظارتی حق بر اداره خوب را جلوه‌گر سازد و در پرتو آیین‌مند کردن فرایند اتخاذ تصمیم اداری «حقوق بشر اداری» را استحکام و قوام بخشد. این قانون با ارتقای سطح قضات دیوان عدالت اداری و صدور حکم ایشان از سوی رییس قوه قضا دیوان عدالت را به مثابه یک دیوان عالی قلمداد و نقش قضات در خلق اصول و موازین حقوق بشر اداری در راستای اقتدار قضایی و نظارت عالی حقوقی بر تصمیمات اداری را تقویت نموده و مزیت آن تحلیل می‌شود.
نقره کار به خلا دادستان اداری در این طرح اشاره و بیان کرد: در بسیاری از موارد نقش دادرسی اداری فعالانه با عدم آشنایی و عدم توانایی دادخواهی اداری به محاق می‌رود، وجود دادستان اداری در جهت تامین و تقویت دادرسی اداری فعالانه و منصفانه و نه تبعی و منفعل حائز اهمیت است. به عنوان نمونه در روزهای اخیر موضوع طرح پتروشیمی میانکاله که بدون ملاحظات زیست محیطی انجام شده است بحث برانگیز شد یا موضوع آلودگی هوا بخاطر ریزگردها و عدم تعطیلی شهر علی‌رغم اعلام شاخص‌های بالای آلودگی هوا توسط کمیته آلودگی هوای کشور یا در سال ۱۴۰۰ و ۱۳۹۹ شاهد امتناع از ورود واکسن کرونا توسط نهاد حکمرانی بودیم یا نوروز امسال تصادفات جاده‌ای و قصور نهادهای نطارتی بر خودروسازان داخلی و انحصار و آموزش پلیسی و غیره همگی حاصل تصمیم و اقدام مقام عمومی و یا ترک فعل اداری و مقامات عمومی بود. در این موارد می‌بینیم که دادخواهی اداری صورت نمیگیرد و فعل و ترک فعل یا تصمیمات و اقدامات مقامات عمومی و اداری اساساً در دیده‌بانی مرجع اداری قرار نمیگیرد. حال آن‌که ابطال‌پذیری و احراز تخلفات و خروج از مرز تخصص یا عدول از هدف شایسته اداره و تضییع منافع همگانی از جمله مسائل این حوزه است.
این کارشناس مسائل حقوقی با تاکید بر کنش‌ها و کوشش‌های احیاگران حقوق عامه در حوزه اداری اظهار کرد: به‌نظر، کشور در این حوزه دچار آسیب است و طرح کلیات اصلاح قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری می‌تواند این خلا را حل کند گاه در حوزه عمومی و اداری، تصمیمات و اقدامات مقامات عمومی منتج به نقض حق‌ها می‌شود. اصل تخصص ایجاب می‌کند این مهم نه به دست دادستان عمومی، بلکه در پنجه تدبیر دادستان تخصصی اداری تمشیت شود. اکنون هیچ ساختار منسجم تخصصی اداری برای اقامه حقوق بشر و شهروندی و جلوگیری از نقض آنها توسط مسئولان اجرایی و عمومی وجود ندارد. طراحی یک مدل مطلوب می‌تواند زمینه تحقق‌پذیری حقوق بشر و شهروندی را در عرصه عمومی و اداری فراهم نماید.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به جایگاه نظارت قضایی دیوان عدالت بر امر اداری و عمومی مستظهر به قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب ۲۲ / ۰۹ / ۱۳۹۰ از جمله مواد ۱۰ و ۱۲، صلاحیت و حدود اختیارات دیوان ناظر بر رسیدگی به شکایات و تظلّمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی قلمداد شده است. چه در شعب دادگاه‌ها و چه در هیات عمومی این موضوعه قانونی مشخص نمی‌کند در مواقعی که ذینفع با اهلیت تمتع وجود دارد اما اهلیت یا توانایی یا قابلیت استیفاء نداشته یا به هر دلیل شکایت نمی‌کند آیا مدعی‌العموم می‌تواند وارد حریم دادخواهی شود؟ ماده ۱۷ مقرر می‌کند شعب دیوان به شکایتی رسیدگی می‌کنند که شخص ذینفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی وی، رسیدگی به شکایت را برابر قانون، درخواست کرده باشد و در تبصره ماده ۸۰ به دلالت التزامی هرکس ولو غیر ذینفع را ذی‌صلاح در دادخواهی از هیات عمومی می‌داند. با این وصف جایگاه دادستان اداری بیشتر قابل تمرکز است.
نقره‌کار با بیان اینکه خلاء وجود دادستان تخصصی اداری، زمینه نقض حق‌های بسیاری را فراهم کرده است گفت: فقدان تخصص در این مجال عرصه‌ای فراخ برای ضایع کردن حق و عدول از موازین حکومت قانون فراهم آورده است. این دادستان که در معیت دیوان عدالت اداری مبادرت به پایش تصمیمات و اقدامات اداری و عمومی می‌کند همان کارکرد احیای حقوق عامه و تضمین حقوق بشر و شهروندی را در نهاد دادستان کیفری و حسبی از خاستگاه امر اداری خواهد داشت. از آن‌جا که در نظام حقوقی ما دادستان اداری وجود نداشته و پیشینه‌ای هم در تقنین ندارد، قانون جدید دیوان عدالت اداری و دادرسی اداری این ظرفیت را می‌تواند فراهم کند تا با تشخیص اهمیت این خلاء، ضمن تاسیس دادستان اداری، الگویی برای تضمین حق های بشر وشهروندی تدارک و تمهید نماید. از جمله با توجه به ماده ۸۶ قانون دیوان عدات اداری در صورتی که رئیس قوه قضاییه یا رئیس دیوان به هر نحو از مغایرت یک مصوبه با شرع یا قانون یا خروج آن از اختیارات مقام تصویب کننده مطلع شوند، موظفند موضوع را در هیأت عمومی مطرح و ابطال مصوبه را درخواست نمایند چنانچه این تکلیف به یک دادستان متخصص اداری پایشگر حقوق بشرو شهروندی سپرده شود اثربخش‌تر در تضمین حق‌ها و آزادی‌ها خواهد بود.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: اصلاحات قانون آیین دادرسی دیوان عدالت اداری
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری فراهم کرده دادستان اداری اداری و عمومی دادرسی اداری تخصصی اداری نظارت قضایی نقض حق ها حقوق بشر تضمین حق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۷۸۸۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران زمینه را برای تبادل‌نظر ذی‌نفعان فراهم می‌کند
مدیر بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران گفت: این نمایشگاه با تکیه بر شعار «صنعت نفت، جهش تولید و بهینه‌سازی فناورانه» زمینه را برای تبادل‌نظر ذی‌نفعان، به اشتراک‌گذاری بهترین شیوه‌ها و رسیدگی به چالش‌های پیش روی صنعت نفت فراهم می‌کند.
به گزارش خبرنگار شانا، غلامرضا جمالی ظهر امروز (چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت) در آیین گشایش رسمی بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی با بیان اینکه این نمایشگاه به‌عنوان بزرگ‌ترین رویداد صنعتی و تجاری ایران و یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های نفت غرب آسیا، امسال با نمایش تازه‌ترین تحولات و فناوری‌های صنعت نفت برگزار می‌شود، گفت: این رویداد کارشناسان صنعت نفت، مقام‌های دولتی، فعالان بخش خصوصی و شرکت داخلی و خارجی فعال در صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی را برای بررسی فرصت‌های همکاری و سرمایه‌گذاری در صنعت پررونق نفت ایران گردهم می‌آورد.
وی افزود: این نمایشگاه همچنین با تکیه بر شعار «صنعت نفت، جهش تولید و بهینه‌سازی فناورانه» زمینه‌ای را برای تبادل‌نظر ذی‌نفعان، به‌اشتراک‌گذاشتن بهترین شیوه‌ها و رسیدگی به چالش‌های پیش روی صنعت نفت فراهم می‌کند.
مدیر بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت بیان کرد: یکی از نکات مهم و برجسته این رویداد بین‌المللی، رونمایی از فناوری‌ها، نوآوری‌ها و تجهیزات نو در حوزه تولید و توسعه صنعت نفت است. در نمایشگاه بیست‌وهشتم شرکت‌های داخلی و خارجی تجهیزات و فناوری‌های پیشرفته‌ای را که برای بهبود کارایی عملیاتی، افزایش تولید، کاهش هزینه‌ها و به‌حداقل‌رساندن آسیب‌های زیست‌محیطی طراحی شده‌اند به نمایش می‌گذارند.
جمالی ادامه داد: افزون بر نمایش توانمندی‌ها و سیاست‌های وزارت نفت در عرصه تولید، اقتصاد و فناوری، در حاشیه این رویداد نشست‌های تخصصی، هم‌اندیشی، میزگردها و کارگاه‌های آموزشی پرشماری با حضور مدیران ارشد صنعت نفت و شرکت‌های توانمند بخش خصوصی برگزار می‌شود، همچنین با توجه به نیاز روزافزون به استفاده از توان شرکت‌های فنی و دانشی برای حل مسائل و افزایش بهره‌وری، تازه‌ترین پیشرفت‌ها و پیشنهادهای شرکت‌های توانمند بخش خصوصی برای کمک به صنعت نفت نیز مطرح و شرایط اشتراک‌گذاری دانش و همکاری میان ذی‌نفعان صنعت نفت فراهم می‌شود.
وی افزود: مدیران ارشد، کارشناسان، متخصصان و نمایندگان وزارت نفت نیز با توجه به بیانات راهبردی مقام معظم رهبری در شعار امسال مبنی بر «جهش تولید با مشارکت مردم»، اولویت‌ها و ابتکارهای دولت سیزدهم در این حوزه و پروژه‌های کلیدی و مشوق‌های سرمایه‌گذاری را تشریح می‌کنند، ازاین‌رو شرکت‌کنندگان این فرصت را دارند تا با سیاست‌گذاران تعامل داشته باشند و نگرانی‌ها را مطرح و مشارکت‌های بالقوه را برای حمایت از رشد صنعت نفت ایران بررسی کنند.
مدیر بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت ایران ادامه داد: بی‌شک صنعت نفت ایران با تاریخ غنی و آینده امیدوارکننده خود برای ادامه رشد و موفقیت آماده است و رویدادهایی مانند نمایشگاه، نقش مهمی در شکل‌دادن به مسیر روبه‌تعالی این صنعت ایفا خواهد کرد.
جمالی گفت: باعث افتخار است که اعلام کنم بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی با حضور ۱۵۰۰ شرکت داخلی و ۲۵۰ شرکت خارجی در فضایی به وسعت بیش از ۷۰ هزار مترمربع برگزار می‌شود. شرکت‌های حاضر در نمایشگاه، افزون بر شرکت‌های ایرانی، ملیت‌هایی از ۱۲ کشور جهان را شامل می‌شود؛ همچنین با توجه به افزایش استقبال شرکت‌های خارجی برای حضور در نمایشگاه امسال، متراژ درنظرگرفته‌شده برای آنها در مقایسه با دوره پیشین، با رشد بیش از ۲ برابری از ۲۰۰۰ مترمربع به حدود ۵۰۰۰ مترمربع رسیده که نمونه بارزی از تحقق صدق وعده و قدرتمندی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه تجارت جهانی است.
وی بیان کرد: در نمایشگاه امسال نیز همچون سال‌های گذشته، شرکت‌کنندگان از صنایع بالادستی، میان‌دستی و پایین‌دستی صنعت نفت به همراه انجمن‌ها و اتحادیه‌های تولیدکننده تجهیزات صنعت نفت، تولیدکنندگان بار اول و شرکت‌های دانش‌بنیان به‌ترتیب اولویت‌بندی و براساس شرایط و ضوابط مندرج در دستورعمل‌های ثبت‌نام، انتخاب و جانمایی شده‌اند. همچنین، با توجه به اهمیت ساختار فناورانه در مجموعه صنعت نفت، در نمایشگاه امسال برای بیش از ۸۰ شرکت دانش‌بنیان، ۲۳ دانشگاه و ۶۴ شرکت استارتاپی در محل سالن‌های ۱۰ و ۱۱ جانمایی انجام شده است.
رضا زرندی رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی شد